[:nl]
Toen ik in China mijn overheerlijke courgettecake leerde maken van een Amerikaanse kennis, vertelde ze mij zeker twintig keer dat het ‘a very forgiving recipe’ was. Ik had nog nooit van de uitdrukking gehoord. Een vergevend recept? Ik heb jaren later één keer de uitdrukking in Nederland gehoord. Het recept vergeeft je elke fout en mislukt dus nooit. En inderdaad heeft het recept me al jaren mijn verschillende uitprobeersels vergeven door heerlijk uit de oven te komen.
Ik heb ontdekt dat de taal in Albanië ook een ‘forgiving recipe’ is. Er is me al heel wat gestuntel vergeven. Als ik niet begrijp dat je hoofd schudden ‘ja’ betekent. Als ik zeg dat ik geen kaartje ben, dat ik bij Prison Fellowship woon, en dat ik je erg leuk vind, als ik bedoel te zeggen dat het prettig is kennis te maken.
Ik zat naast het ziekenhuisbed van een vrouw die zich in de gevangenis had geprobeerd te verbranden. Te blijven leven werd haar te zwaar. Ik zag een prachtige jonge vrouw, die mij met trieste bruine ogen aankeek. De gevangenispastor met wie ik meegekomen was, verliet de kamer om met anderen te overleggen, en zo bleven wij tweeën over. Ik blokkeerde volledig in mijn taal, kon geen enkele zin of woord bedenken om tegen haar te zeggen. Ik voelde medelijden met haar dat ze een buitenlandse aan haar bed had met wie niet viel te communiceren. Ik wilde ook niet weglopen omdat ik haar niet kon uitleggen waarom ik dat zou doen. Er bleek echter een gemeenschappelijke taal te vinden. Ik pakte haar hand, ze kneep hard in de mijne en liet niet meer los. Ik glimlachte, zij glimlachte terug. Blijkbaar was het een vergevend recept. Er was rust in de kamer, ondanks haar moede blik en oppervlakkige ademhaling onder het verband. En toen kwam ook ineens de taal. Eenvoudig, maar voldoende. Ben je getrouwd? Nee, ik ben niet getrouwd. Gescheiden? Nee, nooit getrouwd. Maar heb je dan ook geen kinderen? Nee, ik heb geen kinderen, en jij? Ik heb zes kinderen, ik heb geen enkel meisje. O, dus je hebt zes zonen? Ja. Waar zijn ze? In ons dorp, ver weg. Hoe gaat het met je kinderen? Goed. Hoe gaat het nu met jou? Wel goed. Wat is het warm hè, vandaag. Ja. Waar kom je vandaan? Uit Nederland. Hoe oud ben je? 42, en jij? 37. Waarom ben je naar Albanië gekomen? Om hier te werken. Hartelijk bedankt dat je naar Albanië kwam. Ik bid voor je. God zegene je.
Pas toen ik opstond om naar de deur te lopen, liet ze mijn hand los.
Taal is niet alleen woorden. Taal is ook aanwezigheid, aandacht, toewijding aan elkaar. Taal is fysiek. Taal is je hart. Hoe ontspannener ik daarin ben, hoe meer ook de bijbehorende woorden komen.
Trouwens, het ‘very forgiving recipe’ is voor het eerst mislukt, in een Albanese oven. Ik zat aardig goed met het inschatten van de hoeveelheden en ook al miste ik wat ingrediënten, het zou moeten lukken. Er stonden geen graden op de oven, het was aan of uit. Binnen een half uur was de bovenkant, met lekkere walnoten en sesamzaadjes, zwartgeblakerd. Ik heb ‘m toch maar aan de groep voorgeschoteld voor wie de cake bedoeld was, na de bovenkant eraf gesneden te hebben. De groep bleek ook erg vergevingsgezind, want de uitroepen ‘Wat een heerlijke cake, heb je die echt zelf gebakken?’ en ‘Ik wil absoluut dit recept’ waren niet van de lucht. Nou ja zeg! Moet je de gelukte versie eens proeven!
Waarschijnlijk is bij een vergevingsgezind recept de gelukte versie niet altijd persé het lekkerst.[:]
